رومینا دختری که توسط پدر خود کشته شد. خبری که رسانه های ایران و حتی جهان را به تحلیل قتل های ناموسی، علل ، آمار و عواقب آن مشغول کرده است. آحاد جامعه اتفاق را قضاوت کردند. برخی معتقدند اتفاقی که افتاد، درست همانگونه که باید می افتاد افتاده است.
به گزارش سرویس حوادث آرنا ،برخی معتقد هستند یک جنایت رخ داده است. برخی در رابطه با متهم اول پرونده بحث می کنند. این جدل ها برای تمام دخترانی که بخاطر به اصطلاح ناموس پرستی به قتل رسیدند، فایده ای ندارد. اما ابعاد فاجعه ( قتل فرزند به دست پدر) به قدری بود که افکار عمومی برای بازبینی خشونت، زن و ناموس ، باانگیزه شوند سوالات بسیاری پیش روی تحلیلگران است و خواهد بود.
آیا ناموس پرستی رسوب فرهنگی محسوب می شود یا آنکه فرهنگیست که باید پاسداری شود؟ آیا برای هر منطقه باید نسخه ای مجزا پیچیده شود یا آنکه قتل فرزند نباید در هیچ جا اتفاق بیافتد؟ آیا پدر رومینا یا والدین قاتل فرزند باید اعدام شوند یا خیر؟ اگر قانون نمی گذارد، ولی اگر فرزند خود را کشت اعدام شود، قانون را باید تغییر داد ؟ شبکه های اجتماعی یا فضای نت چقدر مقصر است؟ گناه کم کاری های فرهنگی و تربیتی بر عهده چه مسئولینی است؟ آیا دین موافقتی با خشونت زن دارد یا مخالف آن است؟ و قصی علی هذا.
برای پاسخ به این سوالات ، با امان الله قرائی مقدم، جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی گفتگو کردیم.
بیشترین قتل های ناموسی در خوزستان ، کردستان و لرستان
قرائی مقدم می گوید: در هر جامعه ای که محدودیت و محرومیت جنسی وجود دارد، گریز دختران و سپس قتل های ناموسی دیده می شود. ایران ، شامل مناطق مختلفی است. خوزستان، کردستان و لرستان، به ترتیب بیشترین قتل های ناموسی را دارند. اگرچه بیشتر این قتل ها مربوط به ناحیه غرب و جنوب کشور هستند، اما در تمام ایران ، حتی تهران هم این قتل ها اتفاق می افتده. راهکار مقابله با قتل های ناموسی، تنها قانون نیست.
فرار برای رسیدن به سفره عقد و ازدواج
وی در پاسخ به این پرسش که ” می شود گفت که آمار قتل های ناموسی چشمگیر تر شده است؟ پاسخ داد: مسلم است که باید شاهد قتل های بیشتری باشیم. امروز دیوار بین انسان ها با فضای مجازی خراب شده است که حوادث را به گوش شمار بیشتری از جامعه می رساند. و البته منجر به جنایت هم می شود.شاید در واقعه تالش، اگر تصاویر با تلفن همراه منتشر نمی شد، قتلی وجود نداشت. گریز دختران و پسران، با فرار دخترانی که به شهرهای دیگر می آیند متفاوت است. بنده در خراسان در سال ۵۵ مطالعه میدانی داشتم. عمده پسران و دخترانی که یکدیگر را می خواستند و پسر امکان پرداخت شیربها نداشت، به خانه خویشاوندان خود در روستاهای اطراف فرار می کردند. پس از مدتی با پادرمیانی همان خویشاوندان و دلجوئی از والدین، ازدواج صورت می گرفت.نهایتا خویشاوندان به روی والدین آنها می اوردند که خود نیز اینگونه ازدواج کرده اند.
دختر را در قبال بدهی به طلبکار می فروشند
وی افزود: اینطور نیست که قتل های ناموسی امروز شروع شده باشد. امروز سر بازکرده است. شاید اگر تصاویر قتل رومینا و مشروح آن رسانه ای نمی شد، مانند خیلی از قتل های دیگر پنهان می ماند. ما در خوزستان دختران را داریم که به دست پدر، پسرعمو یا بردار کشته می شوند و قبیله خونبها را پرداخت می کند یا به اصطلاح دیه را اعونه می کنند. بنابراین دیه پرداخت شده است، ولی دم هم رضایت دارد، دست قانون بسته می ماند. در یکی از این قتل ها آیت الله یزدی هم پا در میانی کرد اما نتوانست کاری پیش ببرد. در خوزستان روزی نیست که این جرائم نباشد. در سیستان و بلوچستان دخترفروشی وجود دارد. فرد دختر خود را به دلیل بدهی به مرد میانسالی می فروشد. منظور بنده از فروپاشی دیوار بوسیله فضای مجازی این است. تا دیروز کسی از این مسائل خبر نداشت، اما امروز این تصاویر جهانی می شود.
این آسیب شناس اجتماعی اشاره کرد: اشتباه همه این است که این اتفاقات را نوپدید می دانند. این اتفاقات قرن ها نهفته بوده است. مردم محلی آن را به روی خودشان نمی اوردند. به این دلایل، هزاران دختر به قتل رسیده اند.
قانون به تنهایی نمی تواند قتل های ناموسی را پاک کند
قرائی مقدم گفت: قتل ناموسی و ناموس، باوری با پیش زمینه های فرهنگی است. متاسفانه مربوط به جوامع بسته است. جوامعی که رابطه دختر و پسر را پذیرفته اند، از این اتفاقات مصون هستند. این یک بحث جامعه شناسی است. در هر جامعه ای محدودیت و محرومیت روابط زن و مرد وجود داشته باشد چنین جرم هایی دیده می شود .
وی افزود: قانون نمی تواند در این خصوص کاری انجام دهد.نیاز به فرهنگسازی است. در رابطه با قتل رومینا، تعدادی مرگ را حق آن دختر می دانند، تعدادی هم می گویند جنایت اتفاق افتاده است. این یعنی رسوبات فرهنگی در جامعه وجو دارد. عموی رومینا به پدرش گفته است که اگر دخترت را نمی کشی ما او را بکشیم. اینجاست که شما می بینید قدرت رسوبات فرهنگی چقدر است و قانون و قانون نوشتن هیچ کاری نمی تواند انجام دهد.